,
بنام خدا
دبیرخانه کمیته اخلاق در پژوهشهای زیست پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
توافقنامه سطح خدمت "بررسی اخلاقی طرحها و پایان نامه های پژوهشی و اعطای کد تایید اخلاقی"
- مقدمه
پس از اقدامات غیر انسانی و ضد اخلاقی که در ابتدای قرن حاضر و به ویژه در طی جنگ جهانی دوم در قالب طرحهای پژوهشی صورت گرفت، هم اندیشی دغدغه مندان در دنیا به صدور بیانیه هلسینکی جهت رعایت اصول انسانی / اخلاقی در انجام طرحهای پژوهشی منجر گردید. در طی دهه های بعد این مقوله جامعیت یافته و اکنون یکی از جنبه های آن اخذ تایید و شناسه تایید اخلاقی انجام طرح پژوهشی از یک کارگروه معتبر و متخصص در خصوص اصول اخلاق در پژوهش قبل از شروع به اجرای طرح می باشد. در این راستا، در دانشگاههای علوم پزشکی، کارگروهها و کمیته های اخلاق در پژوهشهای زیست پزشکی ذیل کارگروه وزارتی اخلاق در پژوهشهای زیست پزشکی تشکیل گردیده و مسئولیت بررسی اخلاقی طرحهای پژوهشی که مقرراست در این دانشگاهها انجام یابند را برعهده دارند. در این دانشگاه نیز در حال حاضر یک کارگروه اخلاق در پژوهش موسسه و چهار کمیته اخلاق در پژوهش وجود دارد که طرحها و پایان نامه ها بر اساس وابستگی دانشکده ای و سایر مقررات، جهت بررسی اخلاقی به یکی از آنها ارجاع می گردد.
- هدف
هدف از این خدمت، بررسی پایان نامه ها و طرحهای پژوهشی که تایید علمی دریافت نموده اند از منظر انطباق با اصول اخلاق در پژوهش مصوب کشور و مجامع رسمی بین المللی می باشد و در صورت انطباق، منجر به اعطای کد تایید اخلاقی با فرمت شناخته شده در دنیا می گردد.
- مسئولیت
بر اساس دستورالعمل "نحوه تشکیل و روش کار و شرح وظایف کارگروه / کمیته های اخلاق در پژوهش" ابلاغی سال 1399 کارگروه وزارتی اخلاق در پژوهشهای زیست پزشکی (موجود در بخش آیین نامه های سامانه ملی اخلاق به آدرس ethics.research.ac.ir (، کارگروه / کمیته های اخلاق در پژوهش مسئولیت دارند طرح پژوهشی را که به آنها ارجاع گردیده با رعایت محرمانگی و امانت داری مورد بررسی قرار داده و پیشنهادات و نظرات اصلاحی احتمالی خود را به مجریان منتقل نموده ودر صورت تایید نهایی، شناسه تایید اخلاقی (کد) اعطا کنند.
- تعهدات متقابل خدمت گیرنده و دستگاه اجرایی
بر اساس دستورالعمل "نحوه تشکیل و روش کار و شرح وظایف کارگروه / کمیته های اخلاق در پژوهش" ابلاغی سال 1399 کارگروه وزارتی اخلاق در پژوهشهای زیست پزشکی و با توجه به لزوم بررسی طرحها در کمیته های غربالگری و جلسات کمیته اخلاق بر اساس نوبت و ظرفیت جلسات، کارگروه / کمیته های اخلاق در پژوهش تعهد دارند ظرف مدت 45 روز کاری، تکلیف اخلاقی پژوهشی را که به آنها ارجاع گردیده است معلوم نمایند. در داخل این فاصله ممکن است یک یا حداکثر دوبار فرصت اصلاح جمعا به مدت دو الی سه هفته به مجریان ارائه گردد.
خدمت گیرندگان نیز متعهد می باشند مترصد پیامهای ارائه شده از طرف کمیته اخلاق به صورت کامنت در سیستم مدیریت پژوهشی (پژوهشیار) و یا ای میل و پیامک باشند و در مهلت ارائه شده اقدامات لازم را به انجام رسانند.
دریافت طرح در کمیته های اخلاق در پژوهش این دانشگاه نیز تنها از طریق سیستم مدیریت پژوهشی (پژوهشیار) و ارجاع طرح توسط مسئولان حوزه مدیریت توسعه و ارزیابی تحقیقات و پس از اعطای کد تایید علمی صورت می گیرد. به عبارت دیگر مجریان نمی توانند مستقیما طرح خود را به کمیته اخلاق ارائه دهند. تنها مورد استثنا ، طرحها یا پایان نامه های دانشگاههای دیگر است که متقاضی استفاده از زیرمجموعه ها یا همکاری اساتید این دانشگاه جهت اجرا می باشند. این موارد پس از اخذ کد اخلاق از کمیته اخلاق در پژوهش دانشگاه مبدا، (در صورتی که وجود داشته باشد)، مستندات خود شامل پروپوزال مصوب و ضمایم آن را باید به کارشناس مربوطه در کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (, resrec@mui.ac.ir03137923080) ارائه دهند و هم چنین از دانشگاه خود نامه درخواست همکاری به معاونت آموزشی این دانشگاه ارسال نموده و بر اساس شیوه نامه های همکاری این دانشگاه عمل نمایند. (تلفن کارشناس مربوطه 03137928068)
در صورت رد اخلاقی طرح، مجریان می توانند در صورت امکان با رفع اشکالات منجر به رد طرح ، طرح اصلاحی را مجددا به شوراهای پژوهشی مربوطه ارائه نمایند و یا در صورت اعتراض، اعتراض خود را به کمیته اخلاق بالادستی ارائه نمایند.
- هزینه‌ها و پرداخت‌ها :
در حال حاضر برای هیچ کدام از مراحل این خدمت شامل داوریها، تشکیل جلسات، دریافت و ارسال مستندات، اعطا کد و ... هزینه ای از مجریان دریافت نمی گردد.
- دوره عملکرد
این خدمت مستمرا در حال انجام است اما اعضای کمیته های اخلاق در پژوهش که بررسی طرحها را به عهده دارند 2 سال یکبار منصوب می گردند و به مدت دو سال فعالیت می کنند.
- خاتمه توافقنامه
خاتمه این خدمت با دریافت شناسه تایید اخلاقی (کد) توسط مجریان و یا در موارد بسیار نادر آگاه شدن از رد اخلاقی طرح مشخص می شود